- oktober 12, 2020
- Gepost door: Diederik Stols
- Categorie: Alle berichten, Intellectueel eigendom
Sinds 2012 is Ahold de trotse eigenaar van Bol.com. Een strategische zet waarmee Ahold zich wist te binden aan inmiddels 11 miljoen online consumenten in Nederland en België. Van de ene op de andere dag voegde Ahold 23 miljoen producten aan haar assortiment toe. Heel slim, want het Amerikaanse Amazon.nl was in aantocht. De grootste webwinkel van Nederland moest vooral de grootste blijven.
Liggen al die miljoenen producten in het sorteercentrum van Bol.com in Waalwijk? Nee. Het overgrote deel hiervan wordt helemaal niet door Bol.com verkocht, maar door 30.000 ‘partners’. Hierover schrijft Bol.com in het colofon van zijn website: ‘Winkeliers (met en zonder webwinkel) kunnen via Bol.com hun artikelen aan een groot publiek aanbieden waardoor klanten de keuze hebben uit een nog breder assortiment’.
‘Elke willekeurige Nederlander die een eenmanszaak bij de KvK inschrijft, kan binnen een week aan de slag als verkoper op Bol.com’
Winkeliers: dat klinkt prettig en vertrouwd. Maar de realiteit is een stuk minder prettig. Iedere willekeurige Nederlander die een eenmanszaak bij de Kamer van Koophandel inschrijft, kan namelijk binnen een week aan de slag als verkoper op Bol.com. Bol.com is helemaal geen webwinkel. Het is een platform. Een platform dat, net als Marktplaats.nl, geen idee heeft welke producten al die ‘partners’ eigenlijk verkopen.
Het tv-programma Radar luidde eerder dit jaar de noodklok over de ondoorzichtigheid van deze constructie. Want pas als er iets mis is met een aankoop komt de consument erachter dat niet Bol.com uit Utrecht maar, zeg, ‘DS Commerce’ uit Middelharnis de leverancier was.
En daar gaat het vaak mis. Want diezelfde meneer of mevrouw DS – wie dat is moet je zelf maar in het handelsregister opzoeken – gaat niet altijd netjes om met het wettelijk verankerde retourrecht.
Transparantie
Onlangs beloofde Bol.com, in een persbericht, transparanter te zijn over de positie van partners. Maar de nieuwe ‘transparantie’ is feitelijk een extra scherm waar de consument doorheen moet klikken tijdens het verkoopproces. Verder blijft alles bij het oude.
Belabberde klantenservice is tot daaraan toe. Veel alarmerender is het feit dat honderden ‘partners’ dagelijks allerlei Chinese namaakproducten via Bol.com verkopen. Hun businessmodel is even simpel als onweerstaanbaar. Je koopt 100 leuke gadgets in voor $7 per stuk bij AliExpress, en verkoopt ze vervolgens voor €34,95 op bol.com. Onder een willekeurige productnaam en barcode. Maandomzetten van duizenden euro’s zijn geen uitzondering. Gewoon vanuit je zolderkamer.
Nepverkopers
Dat businessmodel oefent een enorme aantrekkingskracht uit op ondernemende jongeren, maar ook op bijklussende taxichauffeurs, kappers en IT-adviseurs. Ons kantoor heeft er een dagtaak aan al deze nepverkopers, van soms nog geen 20 jaar oud, één voor één aan te pakken.
De lachende derde is Bol.com – Ahold dus – dat zijn commissie van 5% tot 10% dan al heeft opgestreken, zonder noemenswaardige tegenprestatie. Kassa!
‘Heel wat Nederlandse ondernemers zien hun eigen markt verschrompelen door het eindeloze aanbod van namaakproducten’
Bol.com geeft intussen niet thuis wanneer de fabrikant van het originele product aandringt op extra controle bij de poort. Tot de weinigen die dat wél lukten, behoren miljardenbedrijven als Apple en de grote Franse parfummerken. Dat soort bedrijven kan namelijk dreigen hun échte producten van Bol.com te verwijderen als niet naar hun klachten wordt geluisterd.
Maar dat geldt niet voor kleinere bedrijven, waaronder heel wat Nederlandse ondernemers. Die zien hun eigen markt verschrompelen door het eindeloze aanbod van namaakproducten, soms direct náást het origineel. Nepartikelen die vaak ronduit onveilig zijn.
Het enige wat Bol.com deze kleinere ondernemingen biedt is de stoplap van notice and take down: pas als de partner niet reageert op een sommatiebrief van de IP-rechthebbende verwijdert Bol.com het nepproduct. Het paard achter de wagen.
Prachtig merk
Chinese namaak via een Hollandse webwinkel: een spel met alleen maar verliezers. De argeloze consument, die wordt afgescheept met een Chinees namaakartikel. De eigenaar van IP-rechten, die dagelijks moet dweilen met de kraan open. En tot slot Ahold zelf, dat een prachtig merk als Bol.com te grabbel gooit door dit allemaal te laten gebeuren. En op die manier alsnog Amazon in het zadel helpt.
Het zou Ahold sieren als het dit probleem eindelijk eens serieus zou nemen.
Diederik Stols is IP-advocaat bij Boekx Advocaten in Amsterdam.
Dit artikel verscheen op 12 oktober 2020 in het FD (FD 12 okt 2020 Opinie Bol.com geeft verkopers van namaak teveel ruimte).
