Ruime uitleg journalistieke bronbescherming door Hoge Raad

Een gemeenteraadslid van de gemeente Arcen en Velden wordt door mede-bewoners van het appartementencomplex waar hij woont als ‘psychologisch terrorist’ betiteld. Dagblad De Limburger zet dat in de krant. Het gemeenteraad slid spant een procedure aan tegen het dagblad en de betrokken journalisten. Hij vordert van hen vergoeding van zijn immateriële schade ad € 10.000,=. Hij voelt zich door de betiteling ‘psychologisch terrorist’ in zijn persoonlijke integriteit aangetast.

De rechter vindt het van beslissend belang of het inderdaad zo was dat meerdere bewoners van het appartementencomplex hem ‘psychologisch terrorist’ noemden. De Limburger moet dit bewijzen en roept daartoe een medebewoner van het appartementencomplex op als getuige. Die verklaart dat inderdaad uitlatingen van die strekking zijn gedaan tijdens een bijeenkomst waarop hij, andere bewoners van het appartementencomplex en een journalist van De Limburger aanwezig waren. Dan wil het gemeenteraadslid natuurlijk weten wie dat dan precies gezegd hebben. De Limburger maakt daar bezwaar tegen. Als de getuige die namen zou noemen, zou dat leiden tot openbaarmaking van de bronnen waarop De Limburger zich had gebaseerd. De rechter oordeelt dat de getuige zelf geen verschoningsrecht heeft, hij is immers geen journalist. Maar als deze medebewoner de vraag van het gemeenteraadslid zou beantwoorden, zou dat er naar alle waarschijnlijkheid toe leiden dat de identiteit van de bronnen van De Limburger bekend worden. Hoewel deze identiteit dan niet zou zijn onthuld door de journalist, heeft het de facto toch bekend raken van de identiteit van de bronnen mogelijk een verkillend effect op de vrijheid van meningsuiting.

De Hoge Raad erkent dat het recht op bronbescherming zich uitstrekt tot het verhoren van getuigen. Het maakt daarbij niet uit door welke partij de getuige is opgeroepen. En het maakt ook niet uit of de getuige zelf…

Deze voorronde van de provincie Friesland werd op televisie uitgezonden. Na deze uitzending namen kijkers contact op met de programmamakers over het foutgerekende antwoord van Yordi. De programmamakers van de Achmea Kennisquiz bellen de ouders van Obe één maand voor de finale plaatsvindt. Ze hebben het antwoord van Yordi alsnog goed gerekend en Yordi alsnog tot winnaar van de voorronde uitgeroepen. Obe mag ondanks de eerdere uitnodiging en ondanks het feit dat de voorronde die hij won al op televisie is uitgezonden tóch niet naar de finale. De gewonnen computer mag Obe wel houden. Obe en zijn ouders zijn natuurlijk erg teleurgesteld. Niet alleen is Obe de kans ontnomen om tot de slimste brugklasser van Nederland te worden uitgeroepen, ook maakt hij geen kans meer op de hoofdprijs. En hij heeft zich nu voor niets weken lang voorbereid op de finale. De ouders van Obe spannen een kort geding aan tegen de stichting die de Kennisquiz organiseert en…

Avatar photo
Author: Otto Volgenant
Otto Volgenant (1969) is a leading lawyer in the field of media law, privacy, internet, advertising and entertainment law. He is a renowned human rights litigator, focusing on online privacy issues. Otto represents clients in the media and privacy sector, often in high-profile cases regarding online human rights issues. Otto's clients include many leading NGO's, publishers, broadcasters, journalists, advertising agencies and TV production companies. “On issues of journalistic principle, Otto Volgenant is the main contact, advising on matters such as data and source protection, and freedom of speech.” Legal 500. Otto is at the forefront of the legal battle against online privacy infringements, such as online shaming and online sexual violence. He has successfully initiated legal proceedings against different kinds of online platforms, including BigTech. He works with a coalition of NGO's and regulators to find solutions to the immense privacy issues the online environment raises. As lead counsel, he won the landmark case Sanoma v. The Netherlands about protection of journalistic sources, at the Grand Chamber of the European Court of Human Rights in Strasbourg. Another landmark case was the invalidation of the Dutch Dataretention Act. Summary proceedings were initiated on behalf of a broad coalition of plaintiffs: privacy defenders, the federation of journalists, lawyers, telco’s and ISP’s. The Court of The Hague invalidated the Dutch Dataretention Act with immediate effect. In addition to his daily work as a lawyer, he is a (board) member of the Dutch Association for Media and Communications Law, the Commission for Journalistic Source Protection and the Commission researching Criminal Defamation. Otto participates in the Dutch CASE working group on anti-SLAPP measures. He teaches regularly on privacy and human rights, and he co-authors the yearly Dutch Press Freedom Monitor. Otto is also active for Lawyers for Lawyers (L4L), a Dutch NGO committed to enable lawyers in any country of the world to practice law in freedom and independence. Otto was admitted to the Amsterdam bar in 1993. He studied at the Free University of Amsterdam and graduated cum laude in 1997 with a postgraduate degree in Computer Law. As o 1993, Otto worked at the Amsterdam firm Kennedy Van der Laan for 20 years, where he was appointed partner in 2001. Otto joined Boekx as a partner in 2014.

Please contact us if you have any questions