Journalisten willen drones gebruiken. Bijvoorbeeld om opnamen te maken van een groot snelwegongeluk, van een fabrieksterrein na een ontploffing, of van een dijkdoorbraak. Van de volgende Elfstedentocht kan verslag worden gedaan met een drone die boven een weiland langs het parcours hangt, op veilige afstand van het publiek. Nieuwswaardige situaties waarbij de journalist zelf niet dichtbij kan komen. De BBC werkt al enige tijd met drones. Anders dan in ons omringende landen kunnen journalisten op dit moment in Nederland echter geen drones gebruiken voor nieuwsgaring. De huidige regelgeving – die in 2013 is vastgesteld – maakt journalistiek gebruik van drones onmogelijk. Een particulier mag momenteel zonder overheidsbemoeienis met een drone opnamen maken. Maar een professionele journalist mag dat niet doen zonder een weken tevoren aangevraagde ontheffing en voorafgaande meldingen aan diverse overheidsinstanties.

Privacy
Het gebruik van drones voor het maken van opnamen ligt in het verlengde van het maken van opnamen vanuit een hoog gebouw, vanuit een helikopter, vanuit een vliegtuigje, vanuit een hoogwerker of met een uitschuif-statief waarmee een camera ruimschoots boven het maaiveld kan komen. Naar aanleiding van een motie heeft de regering eind 2013 aangegeven onderzoek te laten doen naar de vraag of de huidige wettelijke kaders voor het gebruik van camera’s op drones met het oog op privacy toereikend zijn. Daarbij zal de wet- en regelgeving in de ons omringende landen in kaart worden gebracht. Journalisten kennen de discussie over privacy als geen ander. Dat is geen principieel nieuw aspect. De discussie over privacybescherming is belangrijk en privacy kan een beperking voor een journalist betekenen die hem belet opnamen te maken of gemaakte opnamen openbaar te maken. Maar het is géén principiële belemmering voor journalisten om een drone te gebruiken. En de overheid mag daarom niet op voorhand deze vorm van nieuwsgaring onmogelijk maken met een beroep op privacybescherming.

Veiligheid
De huidige regelgeving over gebruik van drones is vooralsnog – helaas – uitsluitend ingestoken vanuit het oogpunt van luchtveiligheid. Voor het laten opstijgen van een drone gelden dezelfde eisen als voor het laten opstijgen van een helikopter. De regelgeving die sinds 2 juli 2013 geldt is behoorlijk beperkend. Gebruik van een drone door een journalist zonder ontheffing is strafbaar, er staat maximaal zes maanden celstraf en een boete van maximaal € 7.800,= op. De Inspectie Leefomgeving en Transport (IL&T) kan een ontheffing verlenen. Daar zijn stringente voorwaarden aan verbonden. Er moet een opleiding worden gedaan en een praktijkexamen. De drone dient gekeurd en geregistreerd te worden, en er moet een operational manual worden geschreven. In de ontheffing van IL&T worden beperkingen voor het daadwerkelijke gebruik van de drone opgenomen, met name dat er 150 meter afstand moet worden gehouden van mensen en gebouwen. Maar met een ontheffing van IL&T is de drone-gebruiker er nog niet. Op grond de Wet Luchtvaart is het namelijk verboden op te stijgen of te landen, anders dan van een luchthaven. De provincie kan van dat verbod een ontheffing verlenen (een zogeheten Tijdelijk Uitzonderlijk Gebruik ofwel TUG-ontheffing). Iedere provincie heeft hiervoor eigen beleid ontwikkeld. De aanvraag daarvoor dient…