Otto Volgenant

De nieuwe wet rond gegevensbescherming heeft geleid tot bewustwording en een regen aan klachten. Of de wet echt een verschil kan maken moet nog blijken.

In 2017 stond de Nederlandse journalistiek onder druk. Veiligheid van journalisten is daarbij een belangrijk thema. Twee misdaadjournalisten worden zo ernstig bedreigd dat ze moeten worden beschermd. Een wet met nieuwe bevoegdheden voor de Nederlandse geheime diensten zet bronbescherming onder druk. Er werden in 2017 weer regelmatig rechtszaken tegen de media gevoerd, maar de rechter besliste in het merendeel van de gevallen in het voordeel van de media. Wel kunnen procedures tegen de media en individuele journalisten, waarbij steeds vaker een beroep op de privacyregeling wordt gedaan, een ‘chilling effect’ hebben.

Otto Volgenant in Trouw: ‘Google overtreedt Europese privacywet’. Google moet burgers niet van het kastje naar de muur sturen. ‘Het zou goed en consumentvriendelijk zijn als Google gewoon in elk land een duidelijk aanspreekpunt heeft.’

Als het Openbaar Ministerie achter de identiteit van de bronnen is gekomen door onderzoek te doen naar de journalist, dan kan die informatie niet meer worden vergeten. Als dat buiten de rechter om is gegaan, dan is dat een grote fout. Dat moet consequenties hebben. Als de strafzaak tegen de bronnen nu gewoon zou worden doorgezet alsof er niets aan de hand is, dan zou bronbescherming een dode letter zijn. Wat mij betreft is de strafzaak tegen de bronnen nu kapot”, aldus Volgenant, die voorzitter is van de Studiecommissie Bronbescherming.

Otto Volgenant bij Nieuwsuur over journalistieke bronbescherming: ‘Het kwaad is al geschied en dat moet consequenties hebben: dat de strafzaak niet wordt doorgezet tegen de verdachte, dat de gegevens die zijn verkregen worden vernietigd en het Openbaar Ministerie moet nog eens heel goed nadenken hoe ze dit bij al hun Officieren heel helder op het netvlies krijgen.’

In juni 2015 stuurde hij een privacyinzageverzoek naar de Belastingdienst. Omdat de overheidsorganisatie zijn verzoek weigerde, stapte Volgenant naar de rechter. „Om een dossier in te zien, moeten allerlei systemen naast elkaar worden geopend”, aldus een van de twee advocaten die de Belastingdienst verdedigden tegenover de rechtbank in Amsterdam. „Alleen het onderzoek naar die persoonsgegevens in al die systemen zal waarschijnlijk al twee dagen in beslag nemen en dus onevenredige kosten met zich meebrengen.”

Als je ergens het gevoel van vrijheid en de illusie van privacy hebt is het wel in de auto. Maar de auto verandert snel in een rijdende computer. Een bron van data waar veel partijen interesse in hebben. Anoniem een stukje rijden? Vergeet het maar. Als we niet oppassen, kan wie vaak de stoelverwarming aanzet, op zeker moment advertenties van wollen ondergoed verwachten. Uw auto kent u straks beter dan u lief is.

Otto Volgenant, Fulco Blokhuis en Ron Lamme staan een coalitie van organisaties bij die naar de rechter stapt, als de nieuwe Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten (Wiv) niet wordt aangepast. Otto Volgenant werd geïnterviewd door EenVandaag en zei daar: “Je mag als land geen wetten maken die in strijd zijn met het recht op privacy. Als je dat toch doet zal de rechter daar uiteindelijk een streep door zetten”

Privacy wordt voor consumenten een belangrijker goed dan meer groei van bezittingen zoals inkomsten uit aandelen, merkt Janwillem Acket, hoofdeconoom van de Zwitserse vermogensbeheerder Julius Baer (€338 miljard).

Weer filmde Rambam met de verborgen camera, nu om misstanden bij het corps aan te kaarten. Een maker nam een valse identiteit aan. Was de verborgen camera hier noodzakelijk? Otto Volgenant van Boekx Advocaten, dat veel mediazaken doet, lijkt dat duidelijk: “Zo’n ontgroening kun je niet op een andere manier filmen. Dit is een onderwerp van maatschappelijke discussie – wat lang niet altijd het geval is bij Rambam.” Volgenant stelt dat de rechter in eerdere zaken het gebruik van heimelijke camera’s door journalisten bijna altijd toestond. Volgens hem moeten betrokkenen wel onherkenbaar in beeld komen. Dat doet Rambam afdoende, vindt hij.