Otto Volgenant

Als we niet oppassen raken we binnenkort het recht kwijt om foto’s te publiceren waar gebouwen en kunstwerken in de openbare ruimte op staan. Dit recht wordt wel de ‘vrijheid van panorama’ genoemd. In het Engels ‘Freedom of Panorama’, ook wel afgekort tot FOP. Dit is het recht om vrijelijk afbeeldingen te kunnen maken én te publiceren van alle kunst en architectuur in de openbare ruimte. Nu is dat in Nederland nog toegestaan, maar dat dreigt te veranderen. Wat is er aan de hand? Mag Wikipedia straks nog wel een plaatje van het monument op de Dam gebruiken?

Otto Volgenant, advocaat bij Boekx, nuanceert echter de impact van het arrest. “Het anonieme commentaar dat online werd gepubliceerd betrof ‘hate speech’ en fysieke bedreigingen. Het Europese Hof laat dat extreme karakter zwaar meewegen. Aan dat soort uitingen biedt het EVRM geen bescherming. Commerciële internetbedrijven kunnen erop worden aangesproken als ze de mogelijkheid bieden om anoniem dit soort uitingen te doen. Als een uitgever daar niet direct op ingrijpt dan kan die uitgever zelf aansprakelijk worden gehouden voor dat soort uitingen. De vrijheid van meningsuiting is niet bedoeld om dat soort onrechtmatige uitingen te beschermen”, constateert Volgenant in een reactie aan Computerworld.

Otto Volgenant, media-advocaat bij Boekx Advocaten die eerder bij mediaorganisaties steun zocht voor het verzoek tot heroverweging, zegt in een reactie op het arrest:

‘Maar bronbescherming is er niet voor niets. Er zit een maatschappelijk belang achter, want je wilt als maatschappij dat bronnen zonder risico misstanden kunnen onthullen. Die misstanden zitten vaak bij de overheid zélf – dat is waar het spannend wordt, want die overheid wil niet dat het eigen falen naar buiten komt.’

Net als ieder jaar scoort Nederland goed op de persvrijheidsranglijst. Op het punt van de journalistieke bronbescherming lopen we internationaal gezien echter nog altijd uit de pas. We hebben nog steeds geen wettelijke regeling. Najaar 2014 werd een wetsvoorstel openbaar. Maar na kritiek uit de mediabranche ligt het wetgevingsproces nu stil. Dit en meer in de Persvrijheidsmonitor over 2014.

Drones worden steeds toegankelijker voor het grote publiek. Journalisten mogen niet zomaar opnames maken, terwijl hobby-vliegers veel meer ruimte hebben. De Nederlandse Vereniging van Journalisten spant een proefproces aan.

“Stichting Privacy First verstrekt informatie, mengt zich in politieke debatten en is partij bij rechtszaken over privacy tegen de Staat. Denk aan het Paspoortproces, de zaak Burgers tegen Plasterk, de zaak tegen het invoeren van kentekenparkeren of het kort geding tegen de bewaarplicht telecommunicatie. Een andere speler in het privacyveld, Bits of Freedom, behartigt de belangen van internetters door zich sterk te maken voor de bescherming van persoonsgegevens. Bits of Freedom organiseert Privacy Cafés, lobbyt voor privacywetgeving, zet internetvrijheid op de kaart tijdens verkiezingen en vraagt met Big Brother Awards aandacht voor de grofste privacyschenders. Andere private privacyrechtorganisaties zijn…”

Otto Volgenant van Boekx Advocaten: ‘Wanneer er geen enkele sanctie staat op het doorbreken van journalistieke bronbescherming, is dat een vrijbrief voor de overheid om journalisten af te luisteren om hun bronnen te achterhalen.’